Loading...

İdare Hukuku


Depremzede Hak Sahipliği Nedir ?

6 Şubat 2023 tarihli Kahramanmaraş merkezli depremlerde hayatını kaybedenlerin yakınlarına başsağlığı dileklerimizi ileterek depremzede hak sahipliği konusunda birtakım önemli hususları, hak kayıplarının önüne geçebilmek amacıyla yayınlamakta fayda görmekteyiz.

Hak Sahibi Kimdir?

7269 sayılı Kanun uyarınca hak sahibi; yıkılan veya ağır hasar gören afetlerden etkilenebilecek binalarla olan mülkiyet ilişkilerini belgeyebilen ve yeniden yapılacak binalardan veya verilecek inşaat kredisinden ve sosyal yardımlardan yararlanabilen afetzededir.

Hak Sahipliği ile İlgili İşlemler için Nereye Başvurulmalıdır ?

Afet gören yerde hak sahipliği başvuruları için mahalle veya köy muhtarlıklarında o yerin ( köylerde köy mülki hudutları, illerde ve ilçelerde belediye hudutları) en büyük mülki amirliğince ilanlar yapılacak ve ilanda belirtilen süre içinde istenilen belgeler valiliklere veya kaymakamlıklara bizzat afetzedeler tarafından teslim edilmelidir.

Yine aynı şekilde afet gören yerde hak sahipliği başvuruları AFAD resmi sitesinde yapılacak ilanlar doğrultusunda ilanda belirtilen süre içinde istenilen belgelerle belirlenen AFAD ofislerine bizzat afetzedeler tarafından teslim edilmelidir. https://www.afad.gov.tr/

Ayrıca hak sahipliği başvurusu E-devlet üzerinden şu şekilde yapılabilmektedir.

E devlete giriş yapılmalıdır. Afetzede Hak Sahipliği Başvurusu şeklinde arama yapıldığında açılan sayfaya ilerlenmelidir. Burada bulunan uygulamaya ait git butonu sizi AFAD resmi sayfasına yönlendirecektir. Adımları takip ederek afetzede hak sahipliği başvurusunu tamamlayabilirsiniz

Depremde Uğranılan Zararlar Nedeniyle İdarenin Sorumluluğu Var Mıdır ?
Deprem öncesi gerekli tedbirleri almayan ve deprem sonrası arama kurtarma faaliyetlerini gerektiği gibi yerine getirmeyen idare, uğramış olduğunuz zararlardan sorumludur. İdare aşağıdaki işlem ve eylemler nedeniyle sorumludur:

- Önleyici tedbir almamak; yani depremin bölgesi şiddeti ve konusunda çalışma yapmamak, kamu hizmetlerini imar, kentsel dönüşüm ve ilgili mevzuatlara uygun olarak yerine getirmemek,

- Mevzuata uygun yapı denetimi gerçekleştirmemek, imar düzenlemesi ve ruhsat izinlerinde deprem bölgesinin gereklerine uygun davranmamak ve kaçak yapılaşmaya gerektiğinde müdahale etmemek,

- Deprem öncesinde arama ve kurtarma faaliyetlerini, depreme müdahale, deprem risk yönetim ve koordinasyonuna ilişkin hazırlıkları gereği gibi ve zamanında yerine getirmemek;

- Deprem sonrasında kurtarma ekiplerini ve gerekli teçhizatı zamanında ve yeterli sayıda ulaştırmamak; arama kurtarma faaliyetlerini niteliğine uygun yapmamak, göçüklerde önlemler almamak,

- Afetzedelere sağlık hizmetlerine erişim, gıda, barınma, ısınma, haberleşme gibi kamu hizmetlerini zamanında ve gereği gibi sunmamak

İdarenin, yukarıda sayılan hizmet ve benzeri kusurlarından kaynaklanan sorumlulukları nedeniyle maddi ve manevi tazminat davası açabilirsiniz.

İmar barışından faydalanılmış olunması idarenin sorumluluğunu ortadan kaldırmayacaktır.

Binanızdaki Hasar Oranının Tespiti ve Buna İlişkin İtirazlar Hangi Süreyle Nasıl Yapılır ?

Deprem sonucunda binanızda oluşan hasarı Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı yetkilileri tespit eder. Bakanlık yetkilileri kolon, kiriş ve taşıyıcı aksamları incelemek suretiyle depremde zarar gören her bina için hasar derecelerini tespit ederek; hasarsız, hafif hasarlı, orta hasarlı, ağır hasarlı ve acil yıktırılacak şeklinde değerlendirmeler yapmaktadır.

Acil yıktırılacak binalar mülki amirin kararıyla derhal boşaltılarak yıkımı için 3 gün süre verilir. Karara bu süre içerisinde itiraz edebilirsiniz ve itirazınızla ilgili karar 3 içinde sonuçlanmaktadır.

Binanın sahibi orada yoksa bildirim ilan yoluyla yapılır ve ilan tarihinde öğrenmiş sayılırsınız.

Binalar hasarsız olarak tespit edilenlerin veya gayrimenkullerinin hasar tespiti hiç yapılmayanların, yargı yoluna gitmeden önce, ilan tarihinden itibaren 30 gün içerisinde ilgili idareye başvurmaları zorunludur.

Acil yıkılacaklar dışındaki hasar bildirilerine hasar derecesinin arttırılması ya da azaltılması amacıyla 30 gün içerisinde itiraz edebilirsiniz. Hasar tespit raporları ancak asıl işlemlerle birlikte dava konusu edilebilir.

Depremden Zarar Görenler Kimlere Karşı Nasıl Şikayette Bulunabilir ?

Deprem sebebiyle hasar gören binalarda ölüm ve yaralanma gerçekleştiyse kimlere karşı ve nasıl şikayette bulunabilirsiniz ?

Deprem sebebiyle hasar gören binalarda bir yakınınız hayatını kaybettiyse veya yaralandıysa, ya da kendiniz yaralandıysanız; binayı yapan müteahhit, denetimi yapmakla sorumlu olan mühendis ve yapı denetçileri, inşaat ruhsatı ile yapı kullanma izin belgesini veren görevli ve yetkililer, denetim görevini yerine getirmeyen ilgili belediye ve bakanlık yetkilileri; depreme ilişkin gerekli önlemi almayan, arama ve kurtarma çalışmalarının geç, eksik ya da hatalı başlaması neticesinde kayıpların artmasına sebep olan her düzeydeki yetkililer hakkında, binanın bulunduğu yerdeki Cumhuriyet Başsavcılığına şikayette bulunabilirsiniz.

Özellikle ölüm durumunda siz şikayette bulunmasanız dahi savcılık doğrudan soruşturma başlatmak ve delil toplamakla yükümlüdür.

Ancak şikayet dilekçesi vermek ve açılacak davalara müdahil olmak size bazı hakları kullanma hakkı verecektir.

İdarenin Depremden Kaynaklı Sorumluluğuyla İlgili Hangi Sürede ve Hangi Mahkemede Dava Açılır ?

Depremde idarenin hizmet kusuru sebebiyle ortaya çıkan maddi ve manevi zararları tazmin etmek için, zararı öğrendiğiniz tarihten itibaren 1 yıl içerisinde ilgili idareye dava açabilirsiniz.

Zararın tazmini için öncelikle zarara sebep olan idareye başvurmalısınız. İdare, başvurunuza 30 gün içerisinde yanıt vermek zorundadır.

İdarenin olumsuz yanıt vermesi halinde, yanıtın size tebliğinden itibaren veya bu süre içerisinde cevap verilmemişse 30 günlük sürenin sona ermesinden itibaren 60 gün içinde depremin olduğu yerdeki idare mahkemesine dava açabilirsiniz.

Bu Davalarda İspat İçin Hangi Araçlar Kullanılabilir ?

Hasar tespit raporları, kurtarma faaliyetleri veya diğer kamu hizmetlerinin durumuna ilişkin tutanaklar, kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşları ve diğer meslek örgütlerinin hazırladığı raporlar, ceza davalarında veya soruşturmalarda alınan ifadeler, varsa fotoğraf ve kamera kayıtları gibi delillerin mahkemeye sunulması önem arz etmektedir.

Hasar tespit raporları sağlıklı ve gerçeğe uygun tutulmalı, fotoğraf ve kamera çekimlerinde zaman kaydı belli olmalıdır.

Yapıyı inşa eden müteahhide veya kamu görevlilerine açılan soruşturma veya ceza davaları idari davalarda delil olarak değerlendirilir.

Kimler Hak Sahibi Olamaz ?

Yasal sürede talep taahhütname vermeyen ve borçlandırma işlemini yapmayanlar

Aynı ilçe sınırı içerisinde kendisine veya eşine ait aynı cins hasarsız/az hasarlı konut, iş yeri ve ahırları olanlar

Kiracı ve misafir durumunda olanlar

Mülkiyeti hasar gören tüzel kişiler ( Vakıflar, Dernekler )

Kendilerine ait olmayan arsa ve arazi üzerinde inşaat ruhsatı almaksızın konut, iş yeri ve ahır yapanlar

İmar planında sakıncalı olarak belirtilen yerlerde ruhsatsız olarak yapı yapanlar

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Oylar Hangi Hallerde Geçersiz Sayılır ?


Sandık kurulu tarafından verilen oy pusulaları ve zarfla aynı biçim ve renkte olmayan,

Zarflar bakımından üzerinde ilçe seçim mührü bulunmayan, bütünlüğü bozacak şekilde yırtılmış veya koparılmış olan,

Üzerinde ilçe seçim kurulu ve/veya sandık kurulu mührü dışında herhangi bir mühür, imza, yazı, parmak izi veya herhangi bir işaret bulunan oy pusulası ve/veya zarflar geçersiz kabul edilmektedir.

Ayrıca aynı ittifak içerisinde yer almayan birden fazla siyasi partiye mühür basılması,

Birden fazla ittifak alanına mühür basılması,

Hem bir ittifakta yer alan siyasi partiye hem de ittifak dışındaki siyasi partilerden en az birine mühür basılması,

Bir siyasi parti veya ittifak alanından taşarak aynı ittifak içerisinde yer almayan bir başka siyasi partinin alanına mühür basılması oy geçersiz kabul edilmektedir.

Pusulanın zarfa konulmak üzere katlanması esnasında oluştuğu anlaşılan mürekkep lekeleri, izler, oyun geçersiz sayılmasına sebep olmayacaktır.
 


Mustafa Kemal Mah., 2108 sk. No:49, D:5 06530 Çankaya/Ankara
0 541 909 58 98